Dobiesław z Kurozwęk i Chodowa Kurozwęcki d. 1387?
From Rodovid PL
Ród | Kurozwęccy |
Płeć | Mężczyzna |
Imię i nazwisko (po urodzeniu) | Dobiesław z Kurozwęk i Chodowa Kurozwęcki |
Rodzice | |
Wiki-strona | wikipedia:pl:Dobiesław_Kurozwęcki |
Lista wydarzeń
narodziny dziecka: ♂ Zawisza Kurozwęcki [Kurozwęccy] d. styczeń 1382
narodziny dziecka: ♀ Małgorzata z Kurozwęk [Kurozwęccy]
narodziny dziecka: ♂ Krzesław Kurozwęcki [Kurozwęcki] d. 1392
1387? śmierć:
Notatki
podstoli krakowski 1345-51 r., podkomorzy sandomierski 1351 r., kasztelan wiślicki 1355/56 r., wojewoda krakowski 1367/68 r., kasztelan krakowski 1380
Dobiesław Kurozwęcki, Dobiesław z Kurozwąk i Chodowa, herbu Poraj (ur. ok. 1320 r. - zm. przed 28 sierpnia 1397 r.) – podstoli krakowski (1345-1351); podkomorzy sandomierski (1351-1355); kasztelan wiślicki (1355 lub 1356-1366); wojewoda krakowski (1366/1367 lub 1366-1380); wielkorządca Królestwa Polskiego (1380-1382), potem regent Królestwa Polskiego (1382-1384); kasztelan krakowski (od 1380). W 1336 roku otrzymał prawo niemieckie dla wsi Chodowa.
Jego ród pochodził z Czech, do jego znaczenia w Polsce doszło za panowania Władysława Łokietka. Według legendy jego protoplastą był Poraj, brat świętego Wojciecha. Po śmierci ostatniego króla z rodu Piastów, Kazimierza Wielkiego, przeprowadził unieważnienie nadań monarchy, w tym m.in. dla Kaźka Słupskiego. Oskarżył Janka z Czarnkowa o przywłaszczenie regaliów królewskich. W 1372 wraz z Elżbietą Łokietkówną brał udział w Poznaniu w sądzie ziemskim, który skazał Janka z Czarnkowa i odebrał mu podkanclerstwo. Wraz ze swoimi synami Zawiszą i Krzesławem stanął na czele obozu andegaweńskiego, który był zwolennikiem zapewnienia sukcesji w Polsce córkom Ludwika Węgierskiego. Był jednym z inicjatorów wydania przez króla przywileju koszyckiego w 1374. W 1379 w Koszycach złamał opór Wielkopolan, którzy nie chcieli uznać praw sukcesyjnych królewny Marii, poprzez zamknięcie bram miasta, aż do złożenia przez nich hołdu córce monarchy. W 1380 wszedł do czteroosobowego kolegium, rządzącego Polską w imieniu Ludwika Węgierskiego (kanclerz Jan Radlica, Sędziwój z Szubina, Domarat z Pierzchna). Latem 1384 witał przybywającą królową Jadwigę. W sierpniu dzięki jego energicznej postawie udało się przepędzić z Wawelu narzeczonego Jadwigi księcia Wilhelma Habsburga. Był jednym z inicjatorów zawiązania unii polsko-litewskiej. W 1387 stał na czele wyprawy panów polskich w celu rewindykacji Rusi Czerwonej spod panowania węgierskiego.
Potomstwo: 1. Czestek z Kurozwęk (zm. ok. 1352 r.) 2. Zawisza z Kurozwęk (zm. 1382 r.) - kanonik sandomierski, krakowski (od 1353), podkanclerzy (od 1371), kanclerz koronny (od 1374), biskup krakowski (od 1380). 3. Krzesław z Chodowa i Kurozwęk (zm. 1392 r.) - kasztelan sandomierski, przywódca stronnictwa andegaweńskiego. 4. Dorota z Kurozwęk (zm. ok. 1397 r.). 5. Mikołaj z Kurozwęk (archidiakon lubelski (od 1383)). 6. Małgorzata z Kurozwęk (m. Zbigniew z Oleśnicy).
KUROZWĘCKI DOBIESŁAW (zm. 1397) syn Zawiszy z Młynów pochodził wg Długosza z rodu wywodzącego się z Czech herbu Róża, a zawołania Poraj związanego legendą z rodem św. Wojciecha. Małopolska gałąź Różyców pisząca się z Chodowa, z Kurozwęk i z Młynowa osiadła w ziemi wiślickiej. Należał do osób, które doszły do znaczenia za panowania Kazimierza Wielkiego. Od początku objęcia rządów przez Ludwika Węgierskiego posiadał zaufanie jego i jego matki. Stał się głową stronnictwa andegaweńskiego w Polsce. Dobiesław wraz z synami Krzesławem i Zawiszą prowadził działania mające zapewnić zgodę na sukcesję po Ludwiku jego córek. Po śmierci królowej matki Elżbiety Łokietkówny wyznaczony został przez Ludwika w skład 4-osobowego kolegium rządzącego Polską w imieniu króla, a pod przewodnictwem Zawiszy z Kurozwęk biskupa krakowskiego. W okresie bezkrólewia był czołową postacią obozu Małopolan realizujących postanowienie o sukcesji andegaweńskiej w Polsce.
Sprzeciwiał się objęciu władzy w Polsce przez Zygmunta Luksemburczyka, a następnie ks. austriackiego Wilhelma popierając Władysława Jagiełłę. W 1387r. brał udział z synem Krzesławem w wyprawie na Ruś Halicką, aby ją rewindykować spod panowania węgierskiego. Otrzymał w 1336r. prawo niemieckie dla swej wsi Chodowa, w 1345r. został podstolim krakowskim, w 1350r. podkomorzym sandomierskim, w 1356r. kasztelanem wiślickim, w 1368r. wojewodą krakowskim, a w 1380r. kasztelanem krakowskim. Miał synów Mikołaja archidiakona lubelskiego, Zawiszę i Krzesława oraz córki Dorotę, żonę Mikołaja Strzały i Małgorzatę, żonę Zbigniewa z Oleśnicy.
Od dziadków do wnuków